Oer- en pseudogranen winnen aan belang 

Zoals de naam reeds doet vermoeden, kennen oer- en pseudogranen een rijke geschiedenis. Deze granen worden al eeuwenlang geteeld. Ze worden niet enkel aangewend als grondstof voor brood, maar kunnen ook gebruikt worden in andere voedingsproducten. Wat zijn de karakteristieken van een oergraan? Waarin verschilt dit met een pseudograan? Welke soorten bestaan er en welke voordelen bieden deze granen? Ontdek het hier.

Wat zijn oergranen?

Oergranen zijn granen die al eeuwenlang geteeld worden. Het zijn doorgaans traditionele/primitieve graansoorten die in de loop der tijd niet gewijzigd zijn door selectief kweken en die niet verdrongen geweest zijn door graansoorten met een hogere opbrengst. Ze zijn niet genetisch gemanipuleerd en zijn onaangetast door wetenschappelijke praktijken. Deze granen bevatten vandaag nog steeds dezelfde kenmerken, al hebben ze een bepaalde evolutie doorgemaakt. 

Een kleine kanttekening hierbij: er is echter geen wettelijke definitie van de term 'oergraan'. Sommige categoriseren oer- en pseudogranen onder dezelfde noemer.

Wat zijn pseudogranen?

Een pseudograan is geen echte graansoort omdat deze niet behoort tot de grassenfamilie. Aangezien ze een gelijkaardige samenstelling en gebruik als die van (oer)granen hebben, kregen ze de naam 'pseudograan'.

GROEIENDE BELANGSTELLING

Over de jaren heen is de belangstelling voor oer- en pseudogranen enkel maar toegenomen. Daarvoor zijn meerdere redenen. Allereerst komt dit omdat consumenten steeds gezonder willen eten en leven. Vooral tijdens de pandemie gingen ze op zoek naar producten die zowel lekker àls gezond zijn. De belangstelling voor gezondheid en welzijn nam toe en zo ook de impact die voeding heeft op de algemene gezondheid van de mens. Oer- en pseudogranen passen perfect binnen een gezond en evenwichtig dieet en/of levensstijl.

Daarnaast kunnen oergranen op een milieuvriendelijke manier geteeld worden, wat past binnen de huidige klimatologische omstandigheden. Bovendien zorgen alternatieve gewassen voor meer duurzaamheid door hun functie in de teeltrotatie. Ze zorgen voor minder onkruid en ziektes en ook een grotere vruchtbaarheid van de bodem.

Verder zijn sommige van de oer- en pseudogranen glutenvrij. Daardoor wonnen ze aan populariteit bij de consumenten die een glutenallergie hebben. Pseudogranen kunnen gebruikt worden in glutenvrij brood, koekjes en gebak. Pseudogranen passen ook uitstekend in andere speciale diëten zoals een veganistisch dieet.

wat zijn de Voordelen?

Oergranen 

Oergranen zijn onbewerkt en niet genetisch gemanipuleerd. Ze zijn rijk aan eiwitten, OMEGA-3, essentiële vetzuren, antioxidanten, vezels, vitamines en diverse mineralen, waaronder ijzer, magnesium, zink, kalium en selenium.

Pseudogranen

De pseudogranen hebben dezelfde voordelen als oergranen. Ze bevatten belangrijke voedingsstoffen die ons lichaam nodig heeft. Daarnaast zijn ze ook rijk aan complexe koolhydraten en vezels. Bovendien bevatten ze veel plantaardige eiwitten wat ze uitermate geschikt maakt om te gebruiken in een vegetarisch of veganistisch dieet. Ook in het voedingspatroon van duursporters passen de pseudogranen perfect.

diverse Soorten 

Oergranen 

Hieronder bespreken we enkele van de bekendste oergranen.

Emmertarwe
Dit soort oergraan, dat ook bekend is onder de term 'tweekoren', wordt beschouwd als de voorouder van alle durumtarwerassen. Van emmertarwe wordt voornamelijk brood gemaakt. Het brood heeft een donkere kruimkleur en heeft een aromatische, kruidige smaak.

Eenkoren
Dit is een van de oudste graansoorten. Naast brood kan je hiermee ook pasta, koekjes, pannenkoeken of pizza maken. Het heeft een nootachtige smaak.

Gerst
Gerst was de eerste graansoort die in Europa werd geteeld. Er zijn twee soorten: winter- en zomergerst. Gerst heeft een heilzame werking tegen aderverkalking en diabetes.

Haver 
Een van de bekendste oergranen is haver. Haver wordt geteeld voor menselijke en dierlijke consumptie. Het wordt vooral gebruik als basisingrediënt voor havermoutpap, maar ook voor brood en koekjes. Haver is enorm vezelrijk en stilt de eetlust. Bovendien versterkt het ook het immuunsysteem.

Khorasantarwe
Khorasantarwe is beter gekend onder de benaming 'kamut'. Kamut is een handelsmerk dat enkel onder bepaalde voorwaarden gebruikt mag worden. Het moet onder andere biologisch geteeld zijn.

Spelt
Spelt is een primitieve variant van tarwe. Tegenwoordig wordt spelt voornamelijk gebruikt voor brood en bier. De samenstelling van spelt is vergelijkbaar met deze van volkorentarwe. Spelt zit vol met fosfor, magnesium, ijzer, zink en kalium.

Durum
Durumtarwe is bekend vanwege zijn grote en harde korrel. Het meel van deze korrel bevat een hoog glutengehalte en is geel van kleur. Durumtarwe is het best te verbouwen in een warm klimaat. In Europa wordt durumtarwe ook verbouwd, voornamelijk in Zuid-Europa. De grootste verbouwers van durumtarwe zijn echter Noord-Amerika, Argentinië en Rusland.

Oer- en pseudogranen passen perfect binnen een gezond en evenwichtig dieet 

Pseudogranen 

Amarant
Dit zaad is nog redelijk onbekend. Het vindt zijn oorsprong in Zuid-Amerika en is een prima alternatief voor rijst. Amarantmeel kan gebruikt worden voor koekjes of brood.

Boekweit
Boekweit werd lange tijd beschouwd als het graan van de armen. Het werd soms ook zwarte tarwe genoemd. Met boekweitbloem kan je pannenkoeken maken die je zowel met zoet als zout beleg kunt eten. In de winkel kan je korrels boekweit kopen. De korrels worden vooral gebruikt in de Oosterse keuken en soms wordt er ook bier van gebrouwen.

Quinoa
Of 'gierstmelde' is een plant uit de amarantfamilie. Quinoa wordt vooral geroemd om zijn grote gehalte aan eiwitten en vooral om zijn eiwitsamenstelling die vrijwel net zo compleet is als die van ei of vlees. Ideaal dus als je vlees en andere dierlijke producten (vaak) laat staan. Bovendien is quinoa bijna vetvrij.

Als bakker oer- en pseudogranen aanbieden

Als bakker is het interessant om producten aan te bieden waar dergelijke granen in verwerkt zijn. Ten eerste zorgt het voor variatie in het aanbod van de bakker. Je vergroot op die manier het aanbod en zorgt ervoor dat de klant meer keuze heeft. Je kan er extra klanten mee aantrekken. De consument heeft de laatste jaren een grotere aandacht voor gezond eten en leven. Broden en bijproducten gemaakt op basis van oergranen passen in een evenwichtig en gezond eetpatroon. Consumenten gaan actief op zoek naar bakkers die dit aanbieden.

Ten slotte is het als bakker ook belangrijk om de trends te volgen en producten aan te bieden die meegaan in die trends, zoals gezondere voedingsalternatieven.

Waar moet je als bakker op letten? 

Voor de bakker kan het een uitdaging zijn om naast zijn standaardassortiment ook nog producten aan te bieden waarin oergranen verwerkt zitten. Daarvoor heeft hij nog heel wat verschillende soorten bloem nodig. Er zijn echter verschillende leveranciers die dit als mix aanbieden. 

De bakker heeft ook de nodige kennis nodig om deze broden te maken. Oer- en pseudogranen hebben andere bakwerkingen, dus informeer je grondig voordat je ermee aan de slag gaat.