Een blik op volkoren: kennis over onze broodcultuur moet dringend groeien
Tijdens het event 'Blik op Volkoren', van Instituut Brood & Gezondheid vzw, werd op 24 oktober zowel consument als handelaar op de vingers getikt. Inspirerende sprekers en tafelgasten, van binnen en buiten de (retail)sector, gingen met elkaar in gesprek over de betekenis van volkoren alsook over het toekomstperspectief ervan. Volkorenbrood is een essentieel basisproduct, dat bij zowel jong als oud in het dagelijkse consumptiepatroon thuishoort. Navrant genoeg eet tot op heden nog steeds een groot percentage van de Vlamingen geen volkorenbrood: dat is een gemiste kans voor onze gezondheid.
De WHO en onze Hoge Gezondheidsraad stellen het consumeren van meer vezels op nummer 1 om in gezonde jaren te winnen
Volkoren als identiteit
Broodcultuur is een breed begrip waar Belgen dagelijks mee te maken krijgen. Hetzij bij het ontbijt, op zondag in de vorm van pistolets, of verwerkt in een stuk broodpudding als tussendoortje. Deze mix van meel, water, gist en zout is simpelweg een geliefd product bij de consument, en daarvoor liggen verschillende redenen aan de basis. De lekkere smaak, het nutritionele aspect, de toegankelijkheid en het goedkope prijskaartje zijn de meest voorname. Ondanks de positieve kijk op brood in zijn totaliteit, bestaan er ook vele misvattingen, waarbij "dikmakers" of "moeilijk verteerbaar" vaak over de tong rollen.
"Volkoren staat centraal in de nieuwe imagocampagne 'Brood, goed verhaal, met graan uit Europa', waar we op een verhalende manier vertellen over alle voedzame en duurzame kanten van volkorenbrood. Volkorenbrood is de held van onze campagne. Dit beantwoordt volledig aan de focus van Europa in zijn Farm to Fork / Green Deal en Beating Cancer Plan-strategieën. Volkorenbrood scoort top op het niveau van gezondheid. De WHO en onze Hoge Gezondheidsraad stellen het consumeren van meer vezels op nummer 1 om in gezonde jaren te winnen. En daarnaast scoort volkorenbrood ook ecologisch, sociaal en cultureel hoog op de multi-criteria-duurzaamheidsbarometer. Aan ons nu om dit succesverhaal naar de consument te brengen", verwoordt Kathou Wagemans, secretaris-generaal van Instituut Brood & Gezondheid vzw.
Beperkt aanbod, beperkte kennis
Het volkoren aanbod in de Belgische winkelrekken is te beperkt, hetzij in de vorm van brood, hetzij in andere productcategorieën. Een treurige vaststelling die niet in lijn loopt met de aanbevolen inname van 25 gram volkoren per dag. Dit maakt dat producenten en handelaars waakzaam moeten zijn over een grotere productie van volkoren, alsook de consument meer moeten aanmoedigen om voor een volkorenbrood te kiezen, in de plaats van een wit tijgerbrood of een donkerbruin brood dat bruin kleurt door mout. De uitspraak 'Hoe donkerder het brood, hoe gezonder', wordt hier zodoende meteen met de grond gelijkgemaakt en ruimt plaats voor 2 à 3 sneetjes puur volkorenbrood per dag.
Voedingshypes als vijand
Een hype of trend mag dan wel van voorbijgaande aard zijn, handelaars spelen er gretig op in en consumenten zijn er gevoelig aan. Hierin gaat men steeds op zoek naar alternatieven voor o.a. brood, die zich in de samenleving profileren als de zogenaamde "gezondere" alternatieven. Granola en muesli schetsen hiervan een voorbeeld, wat volgens voedingsdeskundige Lut Van Lierde niet geheel correct is. Naar aanleiding van de Week van het Volkorenbrood, van 26 februari tot en met 5 maart 2023, proberen deskundigen en experts volkorenbrood in een positief daglicht te stellen. Volkoren is namelijk rijk aan vitaminen, vezels en antioxidanten, waarbij de laatste twee in de darmen kanker helpen voorkomen, volgens Dr. Luc Colemont van de liga Stop Darmkanker.
Volkoren versus nudgingtechniek
De grootste uitdaging voor producent en handelaar is om de positieve kijk op brood te verengen naar volkorenbrood. Er is een dusdanig groot aanbod, wat deze uitdaging niet evident maakt. Desondanks liggen hiervoor verschillende technieken in het verlengde: de nudgingtechniek is er hier één van. Nudging staat voor het beïnvloeden van iemands gedrag door kleine duwtjes in de rug te geven. De manier van positionering, de prijszetting, alsook de grootte van het aanbod kunnen hier bijvoorbeeld al een grote rol in spelen. Al zijn deze niet voldoende ... Vandaar dat een campagne rond het belang van volkoren broodnodig is én blijft.
