ALTERNATIEVE DRANKEN BEREIKEN BELGISCHE FRISDRANKENMARKT

Consument drinkt lokaler, gezonder en natuurlijker

De Belgische markt voor frisdranken is het laatste decennium grondig gewijzigd. De schreeuw om innovatie en vernieuwing klinkt vanuit de hoek van de steeds meer geïnformeerde consument alsmaar luider. Uit cijfers van de VIWF, de sectorvereniging van de Belgische water- en frisdrankindustrie, blijkt dat de frisdrankconsumptie de laatste 10 jaar met 15% is gedaald. Om in te spelen op de huidige marktontwikkeling, trachten producenten in te zetten op gezonde, natuurlijke en/of lokale alternatieven.

MULTINATIONALS ONDER DRUK

De voorbije twintig jaar hielden de grote multinationals de Belgische frisdrankenmarkt in een houdgreep. Vandaag waait er een nieuwe wind in frisdrankenland en staat de kritische consument steeds meer stil bij wat lekker is, verlangt hij meer keuzevrijheid en vernieuwende (smaak)ervaringen, en speelt gezondheid een grotere rol.
Wie het marktaanbod in trendy frisdranken de voorbije jaren op de voet volgde, weet dat de termen ‘organisch’, ‘biologisch’ en ‘van natuurlijke oorsprong’ scoren bij de consument. Door hun vaak logge structuur kunnen multi­nationals echter minder snel anticiperen op de huidige trends en de noden van de moderne consument, wat voor kleinere, jongere bedrijven een stuk makkelijker is. De multinationals hebben het ook moeilijker om het vertrouwen te winnen van de consument wanneer ze een nieuw, gezond drankje lanceren als alternatief voor hun hoofdproduct.
De Belgische markt omarmt dan ook alsmaar meer originele start-ups die alternatieven bieden voor ongezonde frisdranken, en zet de meer conventionele merken onder druk om te blijven innoveren.

VIJF TRENDS

1. Suikervrij

De bewuste consument wil frisdrank niet langer associëren met iets ongezonds. Meer en meer mensen gaan daarom op zoek naar een verantwoord alternatief voor suikerrijke frisdranken en fruitsappen, die laag zijn in calorieën en minder of zelfs helemaal geen suiker bevatten. Alternatieven voor suiker zijn zoetstoffen zoals stevia, agave en zelfs vanille.
Deze trend weerspiegelt zich in een verschuiving van klassieke softdrinks naar light/zero/low kcal-softdrinks. Suikervrije alternatieven zouden in de toekomst wel eens de norm kunnen worden, aldus experts.
De gestegen vraag naar alternatieven voor gesuikerde frisdrank ligt tevens aan de basis van het succes van gezonde limonades en ice teas. De focus van deze healthy drinks ligt op eenvoudige en natuurlijke ingrediënten in combinatie met een pure en lekkere smaak. Gezond genieten van een lekker drankje dus, zonder de bijhorende suikers en calorieën.
Bij deze producten wordt er volop ingezet op in het oog springende verpakkingen en het verhaal achter het drankje, bijvoorbeeld enkel organische ingrediënten of gemaakt van fruitoverschotten om voedselverspilling tegen te gaan.

Het aanbod van frisdranken en waters is heel groot en er wordt verwacht dat het de komende jaren alleen maar verder zal toenemen en vernieuwen

2. Smaakwaters

Ook verbonden met de zoektocht naar suikervrije alternatieven, is de opkomst van de smaakwaters, die als de snelste groeier in het segment ‘frisdranken’ kan worden beschouwd. Omdat voor veel mensen water gewoon maar water is, zetten de fabrikanten volop in op deze gearomatiseerde waters (bruisend en niet-bruisend). Zij zijn suikervrij en bevatten geen zoetstoffen, kleurstoffen of andere additieven, maar bieden door toevoeging van een aroma (meestal natuurlijk fruitextract) wel een vleugje extra smaak ten opzichte van puur water. Ze bevinden zich met andere woorden tussen water en frisdrank, wat hun succes verklaart.
Er komen regelmatig nieuwe producten op de markt, vaak met verrassende en exotische smaakcombinaties om de meest veeleisende consumenten te bekoren. Deze producten zorgen voor variatie en zijn daarom ook ideaal voor mensen die het moeilijk vinden om hun dagelijks aanbevolen hoeveelheid water te consumeren: het perfecte alternatief voor de consument die het belang van hydratatie inziet, zin heeft in een fruitige smaak, maar ook let op calorie-inname.
Gearomatiseerde waters lijken hun weg steeds makkelijker te vinden naar de Belgische consument. Tussen 2013 en 2016 is het verkochte volume van gearomatiseerde waters in handelszaken meer dan verdubbeld, blijkt uit cijfers van de VIWF. Deze categorie kent de laatste jaren dan ook een zeer snelle groei. Toch vertegenwoordigden de gearomatiseerde waters in 2015 slechts 1,03% van het totale volume binnen de
frisdranken in België. Er is dus nog zeer veel ruimte voor verdere ontwikkeling. In landen als Polen (13,8%) of Zweden (12,8%) zijn de waters al veel meer ingeburgerd dan in België. Dit is een andere indicatie van het duidelijke potentieel van deze categorie.

3. Natuurlijke energiedranken

Energydrinks vervaardigd uit cafeïne van natuurlijke oorsprong zijn in opmars. Ook hier is het suiker­gehalte doorgaans beperkt. Verder hebben ze een milder, maar langduriger effect dan pakweg koffie of reguliere cola’s of energiedranken. Aanvankelijk vond je ze vooral in Californië, Berlijn, Londen en Amsterdam, maar nu duiken ze steeds meer op in Belgische winkels en horecazaken.
Cafeïne van natuurlijke oorsprong is bijvoorbeeld afkomstig uit matébladeren, kolanoot­extract of groene koffiebonen. Opnieuw speelt hier het gezondheidsbewustzijn een rol: cafeïne van natuurlijke oorsprong geniet het imago minder schadelijk te zijn. Meer nog, sommige van deze dranken worden zelfs geprezen omwille van hun hoge voedingswaarde of extra vitamines.

Dranken zijn vaak een impulsaankoop. De ene consument zoekt daarbij naar herkenbaarheid; voor de andere is het
de gelegenheid voor een experiment

4. Lokaal

De moderne consument verlangt een 100% te vertrouwen traceerbaar product. Waar komt mijn frisdrank vandaan? Wat zit erin en wie is de maker? Men wil zich kunnen vereenzelvigen met een drankje. De consument is kritisch en vooral ingelicht, en hecht belang aan lokale, ambachtelijke initiatieven waar een verhaal achter zit. Een limonade op basis van een aloud recept, waarbij bovendien elk aspect van de productie – van de verpakking tot de fabriek om de flesjes te vullen – Belgisch is? Dat slaat aan bij de consument.

5. Eerlijk imago

Naast bezig met zijn gezondheid en gefocust op lokale initiatieven, ten slotte, wil de consument steeds vaker eerlijke producten.
Biologische frisdranken zijn niet langer uit de retail- en horecazaken weg te denken, en ook multinationals ondernemen met hun innovaties verwoede pogingen om de markt van alternatieve frisdranken met een eerlijk imago te betreden.

MULTINATIONALS OP ZOEK NAAR INNOVATIE

A touch of ...

De gearomatiseerde bruis­waters van Spadel Spa Touch Of bevatten uitsluitend natuurlijke aroma’s en zijn suiker- en calorievrij. Sinds de lancering in 2014 blijft Spadel marktleider binnen het gamma smaakwaters, ondanks te moeten concurreren met andere merken zoals Chaudfontaine en Evian.
Spa Touch Of is verkrijgbaar in 7 verschillende smaken. In mei 2019 lanceerde Spadel de niet-bruisende variant: Spa Reine Subtile, ditmaal in drie verschillende smaken.

Eerlijk

Als integraal drankenbedrijf poogt Coca-Cola haar productportefeuille uit te breiden en te innoveren om de ingelichte consument een ruimer aanbod te verstrekken.
Recente toevoegingen aan Coca-Cola's productaanbod in België zijn onder andere de duurzame ijsthee Fuze Tea (2018) en biologische dranken onder het merk Honest (2019).
Met deze innovaties doet de multinational pogingen om de markt van alternatieve frisdranken met een eerlijk imago te betreden.

 

GEBALANCEERD DRANKENAANBOD

Mooie aanvulling op uw verkoop

Het aanbod van frisdranken en waters is heel groot en er wordt verwacht dat het de komende jaren alleen maar verder zal toenemen en vernieuwen. Maar natuurlijk kan u niet zomaar alles aanbieden. Dranken zijn tenslotte niet uw corebusiness.
Het juiste assortiment van dranken kan echter wel een mooie aanvulling betekenen op uw verkoop.

Relevantie troef

Maak daarom slimme keuzes en kies voor relevante producten die aansluiten bij de voorkeuren van uw klanten. Zorg dat u mee bent met de trends, maar hou er rekening mee dat heel wat consumenten (nog) niet wakker liggen van vernieuwingen. In steden met veel jonge mensen zijn gezonde en vernieuwende dranken meer in trek dan op het platteland.

Impulsaankoop

Hou er ook rekening mee dat dranken vaak een impulsaankoop zijn. Gekende merken en producten trekken de aandacht van wie snel moet beslissen, maar tegelijk is een impulsaankoop voor sommigen net het ideale moment om iets nieuws uit te proberen.

Overzichtelijke presentatie

Uw klanten kopen drankjes om ze onmiddellijk te kunnen consumeren. Presenteer ze dus gekoeld in de frigo en in de buurt van de kassa, om impulsaankopen te stimuleren. Eventueel kunt u, als daar plaats voor is, gebruikmaken van het POS-materiaal van de fabrikanten (affiches, displays …). Het is in ieder geval belangrijk om een duidelijk onderscheid te maken tussen waters, gearomatiseerde waters, natuurlijke frisdranken en andere softdrinks, telkens in bruisende of niet-bruisende variant.

 

 

START-UPS MET EEN VERHAAL

Kombucha

Achter de populaire Yugen kombucha, sinds 2016 gemaakt in een Gentse micro-brouwerij, schuilt een verhaal. Oprichter Yannick Claerman dronk het gefermenteerde drankje voor het eerst in de VS, waarna hij zich fysiek meteen beter voelde. Terug in het land, stampte hij zijn eigen merk uit de grond.
In de brouwerij worden gist en bacteriën gemengd met thee. Het resultaat is een gezonde, lichtzure, dorstlessende frisdrank. “De kombucha revival werd 10 jaar geleden ingezet in California en is nu pas wereldwijd aan een serieuze opmars bezig, omwille van de huidige gezondheidstrends”, klinkt het.

100% Belgisch

Het succesverhaal van de Belgische limonade Ritchie, die momenteel hoge toppen scheert tot in Scandinavië, bevestigt de lokale trend.
In 2017 besloot bezieler Jan Verlinden om échte limonade te maken, gebaseerd op een recept van zijn overgrootvader: veel vruchtensap, weinig suiker en enkel natuurlijke en traceerbare ingrediënten. Tot slot is alles aan het merk Belgisch: van de verpakking tot de fabriek om de flesjes te vullen. “Zo’n verhaal lijkt aan te slaan bij de consument op zoek naar iets nieuws”, aldus Verlinden.

Duitse energie

Club-Mate bestaat al sinds 1994 en is afkomstig uit Duitsland. Het is een verfrissend energiedrankje waarin extracten van matébladeren uit Zuid-Amerika zitten verwerkt. Het drankje wordt geprezen om haar hoge voedingswaarde, en zou gezondheidskwaaltjes verzachten. Sinds enkele jaren is het ook bij ons te koop, en de vraag is enorm, klinkt het bij de officiële Belgische verdeler Drinks 52.

Suikervrij

Ook Tönissteiner trekt de kaart van frisdranken zonder toegevoegde suiker. Zo kan je zonder schuldgevoel genieten van een frisdrank (1 kcal op 100ml)

Organisch

Steeds vaker wordt er gebruikgemaakt van cafeïne van natuurlijke oorsprong, dat het imago heeft minder schadelijk te zijn. In juni 2019 bracht energiedrankengigant Red Bull een gamma frisdranken op de markt: ‘ORGANICS by Red Bull’. Ze bevatten zorgvuldig geselecteerde plantenextracten, cafeïne uit natuurlijke oorsprong én zijn biologisch.

Dank aan Abts Dranken, Coca-Cola Enterprises Belgium, Drinks52, Jet Import, Ritchie, Danone, Spadel,